De zin van spam

Regelmatig krijg ik spam-mail met pogingen mij Viagra of afslankkuren met appelcider aan te smeren, of phishing-mailtjes met verzoeken om te ‘updaten uw kaart informatie’ en daarvoor de inloggegevens geheel zichtbaar voor anderen in te kloppen.

Tussen al die mail viel er één in het bijzonder op:

‘Ik moet uw partnerschap’.

Een belangrijk thema voor mij is of de resultaten die je creëert zinvol zijn, in je rol, voor je bedrijf, in je leven. Wat precies zinvol is, is niet altijd even makkelijk zichtbaar te maken. Wat voor mijn gevoel in ieder geval niet zinvol is, is makkelijker uit te leggen. Dat is bijvoorbeeld als je vriendin je ’s avonds vraagt, ‘Schat, hoe was het op jouw werk’, en je antwoord is, ‘Geweldig, ik heb weer een miljoen phishing-mailtjes verstuurd’.

Maar bij ‘Ik moet uw partnerschap’ twijfelde ik even. Ik heb er moeite mee om een mailtje dat zo ontroerend knullig begint af te doen als “zinloos”.

Ik heb het niet geopend, dat dan weer niet.

Over de omgang met Alfa-mannen

Goed, nog één keer dan. Zomergasten.

Ondanks (of juist door) de vlotte babbel van Zomergast en telecom-goeroe Ben Verwaayen, was het mooiste moment gisteren een stilte.

Ik moet toegeven dat ik niet de hele aflevering heb uitgekeken. Er zaten interessante onderdelen in, de lichte en de duistere zijde van het vrije ondernemerschap, de speech van Steve Jobs aan Stanford die ik nog niet eerder had gezien - maar voor mijn smaak ook te veel ego en abstract management-jargon (en te weinig zelfreflectie en bereidheid om twijfel en onzekerheid echt te omarmen), om drie uur lang interessant te blijven.

Maar goed, dat mooiste moment. Ben Verwaayen had net, zoals hij al een paar keer had gedaan, een suggestie van interviewer Jan Leyers van tafel geveegd. Nee, dat had er helemaal niets mee te maken. Het gebeurde met de dwingende achteloosheid die veel hoge managers zich eigen hebben gemaakt, en die lijkt te zeggen: "Ach ja, dat kun jij nu wel denken, knul..."

Wat dit moment anders maakte was de reactie van Leyers. Hij sputterde niet tegen, hij knikte niet, hij keek niet op zijn blaadje wat het volgende fragment was. Hij keek Verwaayen alleen maar strak en onbewogen aan.

Het was even stil. Zonder de ruimte om door te gaan alsof er niets was gebeurd, en zonder het tegengas dat vaak brandstof is voor het motortje van Alfa-mannen, leek Verwaayen niet anders te kunnen dan bij zichzelf te rade gaan.
"Tja," zei hij. "Misschien was dat iets te snel geconcludeerd."

Gewoon kijken, zonder iets te doen. Een aardige om te onthouden, als we een Alfa-man de kans willen geven na te denken over iets wat hij het liefst buiten zijn belevingswereld wil houden.

Leiderschap onder druk

Zomergast Jolande Withuis werd gisteren tijdens de uitzending helaas geveld door een migraine-aanval. Heel naar voor haarzelf, en jammer ook omdat het een interessant gesprek was.
Ze had nog net het fascinerende fragment ingeleid waarin verzetsman Pim Boellaard werd geïnterviewd, een week na zijn bevrijding in het kamp Dachau, met het schampschot van een SS-kogel nog op zijn hoofd.

Boellaards levensverhaal, opgetekend door Withuis in haar boek "Weest manlijk, zijt sterk", is heel bijzonder: hoe een blijkbaar wat stijve doorsnee-man uit een nogal bekrompen milieu onder de moeilijkste omstandigheden boven zichzelf uitsteeg, en een held werd.

Welke eigenschappen maakten hem nu zo bijzonder? Allereerst moed. Wie tijdens een verhoor SS-baas Himmler recht in de ogen kijkt en zelfs pittig van repliek dient, heeft lef. En wie in het kamp met gevaar voor eigen leven weigert om een medegevangene af te ranselen als hij daar bevel toe krijgt, maakt duidelijk dat hij zich op geen enkele manier zijn integriteit laat afnemen.

Daarnaast grote betrokkenheid bij anderen. Boellaard was niet alleen met zichzelf bezig maar zette zich actief in voor zijn medegevangenen. Hij was steeds de man die de leiding nam, die moed insprak en hielp, en die de rechtse monarchisten (zijn eigen groep) en de communisten onder de gevangenen verenigd wist te houden zodat de SS hen niet tegen elkaar kon uitspelen. Diverse ex-gevangenen noemen Boellaard als de man die hen erdoor sleepte.

Daarnaast geeft het filmpje een sterk beeld van hoe Boellaard om zich heen moet hebben gekeken. Hij praat vanuit overzicht. Hij duikt niet weg in emotioneel zelfbeklag, maar ook niet in de passieve rol van "observator door de telescoop".
Hij beschrijft hoe het systeem werkte waar hij midden in zat, wat de bedoeling was van de "Nacht und Nebel"-verdwijningen, wat de grootste bedreigingen voor de gevangenen waren. Het is dat overzicht dat waarschijnlijk maakte dat hij zo veel mogelijk de regie kon houden. Dat hem de nuchterheid gaf om te beseffen dat het geïntimideer bij het verhoor door Himmler nog het meest bedoeld was om de aanwezige SS-ers angst voor hun baas in te boezemen. Dat hem ertoe bracht om andere gevangenen aan te sporen om geen afval te eten, hoe hongerig ze ook waren: 'A: het voedt niet. B: je wordt er ziek van. En C: je gooit je eigenwaarde te grabbel, en als je dat doet ben je verloren.'

Moed en integriteit. Actieve betrokkenheid. Overzicht dat tot heldere beslissingen leidt. Het zijn bepaald niet de slechtste eigenschappen voor iemand in een positie van leiderschap.