Het genot van taal

Een blog bijhouden kan veel werk zijn, of lijken. Vooral in tijden van grote drukte, zoals de afgelopen twee maanden.

Gelukkig zijn er veel dingen die ik zie en wil delen waar je helemaal niet zo lang over hoeft na te denken.
Als mens van taal kon ik deze foto toch niet laten lopen!

Golven en gezond verstand

Af en toe van afstand naar dingen kijken kan heel grappig zijn.

Soms denken we dat de wereld alleen maar uit vooruitgang bestaat. Dat alles wat nieuw is ook echt nieuw is, en innovatief en superbelangrijk.

Als we van afstand kijken zien we vaak dat wat een grote stijgende lijn lijkt, in feite deel is van een golvend op- en neerpatroon.

In de jaren negentig had iedereen het over 'core business'. Alles wat daar niet toe behoorde moest ge-outsourced, ofwel uitbesteed worden. Inmiddels weten we wat beter wat de nadelen van al dat uitbesteden is. Valt het woord 'core business' opeens een stuk minder. En is in-sourcen opeens weer een acceptabele optie geworden. Benieuwd hoe dat over tien jaar zal zijn.

Het meest opvallende voorbeeld van dergelijke golfpatronen vind ik wel de mode. De hopeloos on-coole corduroy broeken die ik (met het schaamrood op de kaken) mezelf op foto's uit de jaren 80 zie dragen zijn al weer een keer 'in' geweest. En het laatste wat me deze zomer opviel was dat de zonnebrilmodellen die mijn moeder zo'n dertig jaar geleden droeg inmiddels weer het toppunt van hippe chic zijn.

Het is altijd goed om de markt en de trends van het moment te kennen wanneer je als bedrijf iets opbouwt. Maar als je iets langdurigs wilt neerzetten is gezond verstand en een beetje op afstand kijken minstens net zo belangrijk.

Zicht op je bedrijf

Toen ik jaren geleden begon als ondernemer was dat best even zoeken. Ik deed veel kennis op, over administratie, belastingen, businessplannen en zo, maar het was lastig om die ook om te zetten in concrete stappen die me verder hielpen.

Een moment dat ik me uit die begintijd vooral herinner was toen een vriend me op een dag in de zomer vroeg: 'Hoe gaat het eigenlijk met je bedrijf?'

Mijn eerste reactie was om 'prima' te zeggen, want ik was een happy starter en blij om voor mezelf bezig te zijn.

Maar deze vriend was er een van het prettige soort waarvan je weet dat hij geen genoegen neemt met een net iets te enthousiast 'prima'. Dus dacht ik na. Over dat ik nu, halverwege het jaar, geen idee had of ik met mijn omzet op koers zat. Of ik wel de juiste wegen naar klanten bewandelde, niet alleen voor volgende week, maar ook voor volgend jaar.

En ik gaf het meest eerlijke antwoord dat in me opkwam: 'Ik heb geen flauw idee'. Ik ging zoeken naar de meest effectieve manier om dat wel te weten. En achteraf gezien was dat voor mij de start van serieus bezig gaan met ondernemen in plaats van het allemaal op me af laten komen.


Iedere ondernemer heeft het nodig om af en toe een goede vraag te krijgen, daarover na te denken, en dan aan de hand van net die goede tip een stap te zetten. Daarom verzorg ik op 27 oktober samen met Guido Makor in Rotterdam een Young Business Startup.
Om ondernemers die nu net beginnen die praktische steun te geven waar ik zelf best lang naar heb gezocht.

Wereldbeeld

Soms kom je verhalen tegen die je niet zo snel meer loslaten.

Op de laatste dag van haar leven was Bano Rashid snipverkouden en koortsig. Ze praatte voor de camera over de rommel in de tent waar ze met haar jongere zus sliep, en haar zus vertelde later hoe trots ze was geweest dat ze haar laarzen had kunnen lenen aan een bezoekster die ze erg bewonderde. Bano had bijna geen stem meer, ze klonk als een schorre kraai. Ze straalde.

Bano's verkoudheid en koorts hadden haar redding kunnen zijn. Ze was eigenlijk te ziek om op de plek te zijn waar ze stierf. Maar ze wilde graag mee, en haar zus had haar opgepept, met warme thee en andere aandoenlijke dingen. Het lijkt me verschrikkelijk als je zo, zonder enige schuld, een rol hebt gespeeld in de gebeurtenissen die je zus fataal werden.

Bano Rashid was een van de 69 mensen die werden doodgeschoten op Utoya, slachtoffer van een wereldbeeld dat het verwoesten van iets waar je angst en boosheid bij voelt belangrijker vindt dan iets met liefde en enthousiasme op te bouwen.

Monkey business

Een wereldberoemd experiment over observeren.
Als je het nog niet kent: kijken! Als je het al wel kent: blijven kijken!

Oude liefde

Ik heb deze zomer mijn ITIL versie 3 Foundation gehaald.
Nou en, zullen mensen van buiten de ICT misschien zeggen. Maar voor mij is het een bijzonder moment. Jaren heb ik binnen de ICT gewerkt en veel trainingen in de oude ITIL versie 1 en 2 gegeven (voor niet ICT-ers: ITIL is een soort bedrijfskunde voor ICT-organisaties).

Toen ik voor mezelf begon en later het Verschilmakersprogramma opzette raakte die ICT-connectie wat op de achtergrond. Nu is hij weer terug.
Daar zit ook een praktische, economische reden achter. Maar minstens zo belangrijk is dat ik bij het opzetten van het Verschilmakersprogramma tot de ontdekking kwam dat de principes hierin heel erg van toepassing zijn op de wereld van ICT-dienstverlening. Dat besef leidde eerst tot een artikel ("Voorbij ITIL - waarom de hemel van servicemanagement ver weg blijft") in het tijdschrift IT-Infra. En de research voor dat artikel leidde weer tot het besluit om het examen te doen. Met succes!

Het is een beetje als thuiskomen bij je familie na een lange reis. Onwennig. Spannend. En ook leuk en vertrouwd.

Snelheid en stilte

De twee meest van elkaar verschillende Zomergasten-afleveringen ooit, in twee opeenvolgende weken geprogrammeerd.
Lilian Goncalves, de bedachtzame. Erik van Lieshout, de wervelwind. Stilte en snelheid.

Sommigen vonden de aflevering met Goncalves te traag, of hadden gehoopt dat Jelle Brandt Corstius verder door had gevraagd. Maar ik heb genoten van de stiltes, de onuitgesproken verhalen achter de ogen van een bijzondere vrouw, de soms bijna verlegen-flirterige chemie tussen die twee mensen.
Wat nou precies die verschillende omstandigheden waren waardoor in Zuid-Afrika een waarheidscommissie wel opportuun was en in Suriname niet - die vraag had ik wel gesteld willen zien. Maar soms getuigt het niet stellen van een vraag van respect voor zowel de geïnterviewde als voor de loop van het gesprek.

Erik van Lieshout had heel interessante dingen te zeggen over het creatieve proces. Over de rol van eenzaamheid daarin, over wanneer een kunstwerk af is ("wanneer je het eerst drie keer de nek hebt omgedraaid"). De snelheid was veel meer die van de huidige tijd. Met alle onafgemaakte gedachten en hak-op-de-tak-bewegingen die daarbij horen. Net als waarschijnlijk zijn eigen creatieve proces.
En ik merkte dat ik het niet volhield. De snelheid en de chaos. En dat het me ging storen dat interessante gedachten steeds bleven steken in "ja, zo dus".

Ik dacht eerst: het zal de leeftijd wel zijn. Ik schakelde over naar een stukje Lilian Goncalves dat ik nog op de harde schijf had staan. En ik realiseerde me dat die stiltes mij juist heel erg helpen. Om contact te maken met de wereld om mij heen en mijn eigen gedachten.

Zo heeft iedereen zijn eigen proces. Ik denk niet dat dat erg veel met leeftijd te maken heeft. Ik ben per slot pas 44. ;)

Le déjeuner sur l'herbe (anno 2011)

Een van de leukste redenen om in augustus niet op vakantie te zijn is de Dag van de Romantische Muziek in het Euromastpark in Rotterdam.

Niet alleen vanwege de muziek (complete koren die onder de bomen staan te zingen, concertvleugels op kleine podia in het gras). Maar vooral ook omdat Rotterdam zich hier, in tegenstelling tot zijn imago van werkmansoverhemden met opgerolde mouwen, uitleeft in excentrieke uitdossingen van anno 1900. Strooien hoeden, hoepelrokken, tropenhelmen, een compleet grenadiersuniform - op deze dag kan het allemaal niet creatief genoeg. En ook nog picknicken met (toch nog) mooi weer.

Afgelopen zondag genoten. Volgend jaar weer!

Zomerregen: tsjakka?

Ik zal maar met de deur in huis vallen: ik heb een bloedhekel aan regenachtig weer.

Ja ik weet het allemaal, goed voor de grond, voor het gras, boeren zijn blij.

En alles waar je niet blij mee bent is een goede les voor je. Dat vinden sommige mensen tenminste. Is soms ook wel zo. Of dat je je er niets van moet aantrekken, en heel hard 'tsjakka' moet roepen, en gewoon doorgaan. Ja, dat kan ook wel eens handig zijn.

Maar gelukkig ben ik geen tsjakka-trainer. Kan ik er af en toe gewoon rond voor uitkomen dat ik een bloedhekel heb aan regenachtig weer. Bah!

Goed, dat is er ook weer uit. Door met werken.

Grenzen verleggen en consolideren

We worden tegenwoordig uitgedaagd om voortdurend onze grenzen te verleggen. Om uit onze 'comfort zone' te komen. Dat is ook goed, zo ontwikkelen we ons.
Maar het kost ook energie. En als je weken, maanden achter elkaar je grenzen verlegt kan de rek er wel eens uit raken.
Voor natuurlijke groei is daarom een afwisseling nodig van grenzen verleggen en periodes van consolidatie, van binnen je (nieuwe) grenzen blijven, van rust.


Voor mij was het afgelopen halfjaar, met het lanceren van het Verschilmakersprogramma, en het uitbouwen van Marcel Fuchs, training en coaching, een tijd van voortdurend op of net over mijn grens werken. Dat ging ik merken. De signalen zijn altijd heel helder, en meestal dezelfde. Eerst merken dat ik snel chagrijnig werd van onbeduidende voorvallen. Dan momenten dat ik helemaal niet meer wist wat ik twee minuten geleden ook al weer aan het doen was. En dan een lichte pijn op de borst, waarvan de huisarts me verzekerd heeft dat het niets met mijn hart maar alles met gestrest ademhalen te maken heeft.


Tijd voor een rustmoment. Een wandelvakantie in de Franse Mercantour met mijn geliefde was precies wat ik nodig had. Frisse berglucht, weidse vergezichten, tienduizend keer per dag stevig je voeten op de grond zetten, je hoofd leegmaken, oog in oog staan met gemzen, steenbokken en Alpenmarmotten. Een fantastische aanrader!

Om vanaf nu weer rustig de draad op te pakken.

Samenwerken volgens de ganzen

Na leidinggeven met paarden of honden nu ook maar 'samenwerken met ganzen'? Niet echt. Maar de gebeurtenissen in de Noordersingel in Rotterdam dit voorjaar deden me wel sterk denken aan Covey's principes: denk win-win, en zoek de synergie.

Sinds jaar en dag wordt de singel bevolkt door een grote groep ganzen. Niet altijd een onverdeeld genoegen, ze poepen behoorlijk en ze staan tussen de tramrails te grazen tot verdriet van de trambestuurders. Vandaar dat de afgelopen jaren de eieren in de nieuwe nesten geschud werden, zodat er geen nieuwe meer bij kwamen.
Maar dit jaar zijn twee nesten de dans ontsprongen. Eentje van 8 kuikens en een van 4.

Nu is het bij deze ganzen gebruikelijk dat de moeder van het kroost gezelschap krijgt van een aantal andere ganzen die zelf geen jong hebben. Wij bewoners noemen die 'de tantes'. Ook in dit geval was dat zo. En daar deed zich een interessant verschijnsel voor:

De groep van 4 vormde een zeer hechte eenheid. Moeder en de tantes posteerden zich waakzaam rond de kuikens om passerende meeuwen minder kans te geven er een te grijpen (en dat proberen ze regelmatig!) De helft van de kuikens overleefde op die manier de lastige eerste weken.

Bij de groep van 8 gebeurde iets anders. De tantes begonnen moeder naar de kroon te steken. Ze hielden haar weg bij de kuikens, namen zelf haar positie als moeder in. Als je de groep zag zitten, was moeder altijd het verst van de kuikens weg. Maar de tantes waren lakser, minder waakzaam, hun dreiggedrag tegen de meeuwen had iets plichtmatigs. De vorige keer dat ik keek waren er van de 8 kuikens nog maar 2 over. En ook die kan ik nu nergens meer vinden.

Apart om te zien hoe individueel gedrag dat ontstond ten behoeve van het groepsdoel, dat groepsdoel dus ook kan schaden.
Ik ken nog wel een paar teams waar dit een interessante casus zou kunnen zijn!

De 'guru of small joys'

Neil Pasricha omschrijft zichzelf als 'a no-name 31-year-old guy who started a tiny blog called 1000 Awesome Things'. In 2008 besloot hij om iedere werkdag een post te plaatsen over iets dat 'awesome' was. Alledaagse dingen, zoals de snelste rij hebben in een winkel, of na een lange reis weer in je eigen bed liggen. Of een volledige stilte of de geur van echt schone frisse lucht. Maar ook: met een glimlach denken aan vrienden die er niet meer zijn, of na een lange tunnel het licht weer zien.
Hij begon ooit met één volger (zijn moeder), tot die de URL aan zijn vader doorgaf waarmee zijn aanhang in een klap verdubbelde. Inmiddels heeft hij een Webby Award voor beste website op zak, wordt hij gesteund door de Huffington Post, en nadert hij post nummer 250 (and counting down).

Ik kan je absoluut aanraden er eens te kijken. Guaranteed to raise a smile, zoals ze in het Engels zeggen. Kleine dingen om bewust van te genieten. Om ook dankbaar voor te zijn (en dankbaar zijn is - bewezen! - een van de dingen waar je het meest gelukkig van wordt).

Hier is de link naar de blog. En hier praat Neil op TED.com over zijn blog en hoe hij tegen het leven aankijkt.

Tai Chi

Ik doe al jaren Tai Chi. Niet heel fanatiek en ik ben er bepaald ook niet esoterisch mee bezig. Wat het voor mij betekent (net als bijvoorbeeld yoga) is gewoon een heel praktisch middel om mijn drukke hoofd even leeg te maken zodat ik weer beter kan focussen. Iets wat ik hard nodig heb als ondernemer die het van het uitwerken van creatieve ideeën moet hebben.
Daarnaast is een groot voordeel dat je lichaam er soepeler van wordt en vooral dat je steviger en beter in balans op je beide benen staat. Als trainer ook erg handig!

Ik kan het iedereen aanraden.

Het volgende filmpje geeft een aardig beeld, vooral door de prozaïsche omgeving (er rijdt zelfs een trein op de achtergrond!)
http://www.youtube.com/watch?v=KoCr90il3TI

De carrière van Leo

Soms verzin je mooie dingen zelf. Soms vind je overweldigende schoonheid in de natuur. En soms vind je weerbarstige schoonheid in dingen die andere mensen schrijven. Zoals in deze schets van een man die vastloopt in zijn carrière, door journalist Chris Klomp.
De mooiste zin: 'Waar hij ook gaat, hij is er zelf altijd bij.'

Hoe de natuur resultaat creëert ...

... soms stapje voor stapje. Wanneer een boom in tientallen jaren tot een complete woudreus uitgroeit.
... soms met zo veel geduld dat het stilstand of zelfs achteruitgang lijkt. Wanneer diezelfde boom in de herfst zijn blad laat vallen om als een kale staak de winter door te komen, of een plant zich die hele winter in zijn wortels terugtrekt.
... en soms met een explosie van leven. Zoals wanneer de afgelopen weken de krokussen van de ene dag op de andere bezit nemen van een leeg veld, en de bomen ineens vol witte en roze bloesem zitten waarvan je je afvraagt waar die zo snel vandaan is gekomen.
Daar kan je alleen maar met ontzag naar kijken.

Nieuw programma voor professionals en zelfstandigen

Met gepaste trots en blijdschap maak ik de geboorte bekend van een nieuw trainings- en coachingsprogramma. Vader en zoon maken het goed.

Het Verschilmakers-programma helpt professionals en zelfstandigen om hun rol goed in te vullen, zinvol resultaat neer te zetten en zichzelf en anderen daarin aan te sturen.
Alle informatie is te vinden op www.marcelfuchs.nl of www.verschilmaken.com.

De wijsheid van een leipe Kat

Bij velen waarschijnlijk al bekend, maar ik kwam hem vandaag weer tegen en hij blijft mooi.

Alice die in Wonderland de weg kwijt is, en op een tweesprong de grijnzende Cheshire Kat tegen komt.
'Kun je me alsjeblieft vertellen welke van deze wegen ik moet kiezen?'
'Dat hangt in grote mate af van waar je heen wilt,' zei de Kat.
'Waarheen, dat maakt me niet zo veel uit - ' zei Alice.
'Dan maakt het ook niet zo veel uit welke van deze wegen je kiest,' zei de Kat.
(Lewis Carroll - Alice in Wonderland)

Dus: Droom! Wens! Kies!

Verlangen

Prachtig filmpje over hoe sterk verlangen kan zijn: http://www.youtube.com/watch?v=sdUUx5FdySs

Direct taalgebruik, erg onduidelijk

Direct taalgebruik, het is helemaal in. Politici krijgen er prijzen voor, op straat sloven we ons uit om onze mening over onze medemens vooral direct te verwoorden. Direct is duidelijk, vinden veel mensen. En wie tegen de botheid is waarmee dat gepaard gaat, die praat met meel in de mond. Of niet?

Een klein voorbeeld:
Ik liep door een winkel. In een van de paden stond een vrouw met een kinderwagen met baby. In het stukje pad dat nog vrij was stond haar iets oudere dochter geïnteresseerd naar de schappen te kijken.
De vrouw zag dat ik er niet langs kon. Nog voor ik iets kon zeggen draaide ze zich naar haar dochter en zei: 'Hé, schuif eens een eind op met je dikke reet.'

Waar het me even niet om gaat is of dit aardig is of niet. En of ze niet beter zelf aan de kant had kunnen gaan. Wat ik me afvroeg: hoe duidelijk is dat directe taalgebruik nu?
Als ik even in het hoofd van dat kind kruip komen er vooral heel veel vragen in mij op. Waarom moet ik een eind opschuiven? Waarheen? Hoe ver? En vooral: vindt mama nu echt dat ik een dikke reet heb? Niet echt het soort denkprocessen dat snel tot effectieve actie leidt.

Waarom niet gewoon: 'Sanne, kom eens bij mama, dan kan die meneer erlangs.'
Heel vriendelijk, heel duidelijk, heel effectief.

Hard werken aan nieuwe producten

Al een tijdje worstelde ik ermee hoe ik mijn diensten verkocht kon krijgen. Ik was absoluut overtuigd van mijn kwaliteiten, en mijn klanten waren tevreden. Maar training en coaching lijkt soms iets heel ongrijpbaars, en om daar een helder en concreet verhaal bij te hebben dat mensen duidelijk maakt wat het hen kan opleveren, dat valt niet mee. En dat merk je in het aantal nieuwe klanten.
De afgelopen weken ben ik druk bezig geweest met het creëren van concrete producten, die een concrete doelgroep echt helpen bij de concrete vragen waar ze mee zitten.
Het is keihard werken, en heel spannend om te kijken wat eruit gaat komen. Ik verwacht begin maart 'live' te gaan.

Over de maakbaarheid van het geluk

Voor sommigen een opluchting, voor anderen misschien een tegenvaller (dat halfvolle glas, weet je). Er schijnt research te zijn gedaan naar de mate waarin we ons eigen geluk kunnen beïnvloeden. Wat blijkt?
50% van ons vermogen tot geluk is genetisch bepaald.
10% ligt in de omstandigheden.
40% is het gevolg van onze bewuste acties.

Veertig procent (plus nog een paar procent invloed op de omstandigheden) als we uit onze luie 'het-zit-in-mijn-genen-ik-ben-nu-eenmaal-zo' stoel komen. Ik doe het ervoor!

En dan te bedenken dat er nog veel meer is om naar te streven dan geluksgevoel. Toewijding, zingeving, groei, kunst, ik noem er maar een paar.

Wat belangrijk is

... en met alle liefde voor het trainers- en coachvak, alle passie voor de resultaten die ik neer wil zetten, andere mensen helpen het verschil te leren maken, met alle belangrijke beslissingen en acties die dit jaar nodig zijn ..., is er dan toch zo'n gebeurtenis waardoor je alles, zonder er over na te hoeven denken, even stilzet. Toen mijn schoonvader anderhalve week geleden overleed, en we alleen nog maar bezig waren met er voor elkaar en onszelf te zijn, en hem een waardig afscheid te geven.
Prioriteiten gaan verder dan alleen het werk, daar werd ik me de afgelopen dagen weer even bewust van.

Helden

In mijn oktober-nieuwsbrief van vorig jaar (zie hier om die te lezen) had ik het over mensen die zich niet door belemmeringen laten leiden, maar gewoon gaan doen wat ze belangrijk vinden. Een kleurenblinde snooker-biljarter, een admiraal met zeeziekte. Ik zag laatst nog een waanzinnig inspirerend voorbeeld.
Hij heet Thomas Quasthoff en hij is een van de geweldigste klassieke zangers van dit moment. Hij is ook geboren met zware handicaps als gevolg van het medicijn Softenon. Hij is een meter twintig lang en heeft nauwelijks ontwikkelde armen, wat de muziekopleiding ooit reden vond om hem te weigeren: ze wilden dat hun leerlingen ook piano konden spelen.
Nu is hij wereldberoemd. Als je hem dit lied uit Schubert's Winterreise hoort zingen snap je wel waarom.
En alsof dat nog niet genoeg is, is hij de laatste jaren zeer overtuigend jazz-improvisaties aan het zingen (schrik niet, het geluid staat wat harder). Dit geestige clipje met Bobby McFerrin is ook zeer de moeite waard.
Hartverwarmend!

'Als herboren'

Het nieuwe jaar is voor mij in ieder geval met veel goede energie begonnen. Terwijl die energie er eind vorig jaar niet echt was. Wat heb ik dan gedaan? Heb ik me laten inspireren door een goedgebekte motivational speaker? Of gebrainstormd en een prachtige visie ontwikkeld? Heb ik misschien in de week tussen Kerst en Oudjaar een rebirthing-sessie gehad? :-)
Ik zal u vertellen wat ik heb gedaan.
Niets.
Helemaal niets. Geen familiebijeenkomsten met Kerst, Oud-en-Nieuw met zijn tweeën op de bank. Een absoluut minimum aan internet. Het werk even volledig vergeten. Geen zakelijke mail verstuurd of beantwoord. LinkedIn niet aangeraakt.
Het was heerlijk. Ik snapte opeens weer waarom mensen af en toe in retraite gaan, of zich in een klooster opsluiten. Weg van de vermoeiende, keuzebelemmerende informatie-tsunami.
Moet ik vaker doen!