Roots

Net terug van een stedentrip naar Wenen. Niet alleen de stad van Sissi-souvenirs, maar ook een van de geboorteplaatsen van de moderne tijd, de moderne kunst, het moderne denken. De stad die zowel Hitler als Freud, Theodor Herzl en Ludwig Wittgenstein vormde. De stad waar de architect Loos strakke moderne gebouwen naast de barokke paleizen bouwde, en waar Friedensreich Hundertwasser daar weer bontgekleurde sprookjeshuizen naast liet zetten.

Het is ook de stad waar mijn grootvader tot zijn 25e jaar woonde. Een beetje mijn stad, dus.
Het was mooi, maar soms lastig, om een deel van mijn roots tegen te komen waar ik me niet dagelijks bewust van ben. De omgangsvormen, die kalmer en indirecter, maar soms ook stugger zijn dan in Nederland. Het grotere beroep op collectieve regels en fatsoensnormen, wat soms prettig is (rustig in een park zitten zonder schetterende muziek), maar soms niet (de felheid waarmee museumsuppoosten de regels handhaven is bepaald verontrustend).
Ik leerde mezelf ook weer wat beter kennen: die indirectheid die ik goed ken, de moeite die ik soms heb met Nederlandse grote bekken.

We vinden onszelf tegenwoordig vooral zelfstandige individualisten. Terwijl we voor een groot deel ook het product zijn van de omgeving. We denken vaak dat we dingen uit vrije wil doen, maar in feite zijn we vaak onbewust nog steeds bezig te reageren op wat we uit onze omgeving mee hebben gekregen.
En zonder gelijk Sigmund Freud te gaan spelen: het is wel handig om het verschil tussen vrije keuzes en automatismen te leren kennen, als we echt effectief willen functioneren.